W rozmaitych głosach dyskusji pojawiają się odwołania do propozycji nowych rezerwatów w Puszczy Bukowej.  

Propozycje takie znajdziemy m.in. w rozporządzeniu Nr 113/2006 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 22 sierpnia 2006 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla Szczecińskiego Parku Krajobrazowego „Puszcza Bukowa”. Wymieniono w nim 4 propozycje (nie projekty) kolejnych rezerwatów przyrody na terenie Puszczy Bukowej. Są to: Jezioro Czarne, Osetno, Węglino oraz Lisi Potok. Procedurę utworzenia rezerwatu uruchamia Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska, po szczegółowym zweryfikowaniu zasadności powstania obiektu.  Propozycja rezerwatu nie jest bowiem jednoznaczna z projektem jego utworzenia i faktem, że obiekt powstanie. W dokumentacjach planistycznych wielu instytucji odnaleźć można liczne propozycje rezerwatów, których utworzenie może zostać w nieokreślonej przyszłości rozważone, jeśli zaistnieją ku temu istotne przesłanki. Podstawą utworzenia obiektów może być przykładowo ich unikatowy charakter przyrodniczy*. Wyłącznie po potwierdzeniu tej wartości (wnikliwą waloryzacją przyrodniczą) i po dokonaniu uzgodnień z zarządcą obszaru powierzchnie takie zostają wyłączone spod użytkowania.

* Zgodnie z art. 13 ust 1 ustawy o ochronie przyrody rezerwat przyrody powinien obejmować zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi.

A wracając do propozycji rezerwatów w Puszczy Bukowej…

- Proponowany rezerwat „Osetno” – utworzony został w 2008 roku rozporządzeniem Nr 44/2008 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 14.11.2008 r.

- Zasięg powierzchniowy proponowanego rezerwatu „Jezioro Czarne” wynosić miał zgodnie ze wspomnianym rozporządzeniem ok. 20 ha. Obecnie na większości wskazanych wówczas powierzchni oraz w miejscach z nimi sąsiadujących istnieją ekosystemy referencyjne (obszary wyłączone z gospodarki leśnej), których łączna powierzchnia wynosi blisko 19 ha. Dodatkowo ekosystemy takie na powierzchni ponad 12 ha ustanowione zostały w bliskim sąsiedztwie proponowanego rezerwatu „Jezioro Czarne” (okolice jeziora Wężówka).

- Do ekosystemów referencyjnych włączono najcenniejsze fragmenty proponowanego rezerwatu przyrody „Węglino” i obszarów sąsiadujących. Obecnie stanowią one ponad 1/4 powierzchni, która stanowiła proponowany rezerwat. Dodatkowo w jego okolicach wyznaczono kolejnych ponad 25 ha powierzchni, w zwartym układzie, na których zaniechano gospodarowania.

Od realizacji gospodarki leśnej odstąpiono również w całości w drzewostanach łęgowych proponowanego rezerwatu przyrody „Lisi Potok”.

W części proponowanych rezerwatów zaniechano gospodarki leśnej włączając je do ekosystemów referencyjnych. A co się dzieje na pozostałych powierzchniach gdzie proponowano rezerwat?

Las jest nadal lasem. Prowadzi się w nim gospodarkę leśną opartą na planie urządzenia lasu. Realizacja gospodarki leśnej w zasięgach zaproponowanych rezerwatów nie stoi w sprzeczności z obowiązujący prawem.

Przykładowo. Wspomniany plan ochrony Szczecińskiego Parku Krajobrazowego „Puszcza Bukowa”, zaleca w odniesieniu do 4 wspomnianych powyżej propozycji rezerwatów następujące działania:

[…]

a) utrzymanie dotychczasowego sposobu użytkowania terenu,

b) nie wprowadzanie obcych geograficznie gatunków drzew i krzewów,

c) nie dokonywanie odwodnień.

[…]

Wszystkie z przytoczonych zaleceń są respektowane przez leśników. "Utrzymanie dotychczasowego sposobu użytkowania terenu" oznacza dalsze prowadzenie racjonalnej gospodarki leśnej i jednocześnie potwierdzenie, że kierunek ten jest właściwy. Rozporządzenie wyraźnie wskazuje na „utrzymanie”, nie zaś na zmianę, zamianę, zaniechanie. Zapis ten nie dotyczy utworzonego już rezerwatu Osetno i obszaru wokół Jeziora Czarnego, w których nie prowadzi się gospodarki leśnej.

Jak to wygląda w proponowanym rezerwacie Węglino, którego powierzchnia wynosić miała około 68 ha?

- Na 1/4 tej powierzchni zaniechano realizacji gospodarki leśnej.

-  Na powierzchni około 11 ha posadzono sadzonki bukowe otrzymane z najdorodniejszych i najlepszych genetycznie drzew w puszczy. Jak? Najpierw wykonując orkę gleby, a później ręcznie sadząc drzewka. Planując ten zabieg zadbano o pozostawienie obszernych pasów runa bez ingerencji. Stanowiły one depozyt roślin, które mogły „zasiedlić” glebę poddaną orce. Czy tak się stało? Aktualne zdjęcia obrazujące te miejsca pokazują, że tak. Dziś po orce trudno znaleźć ślad. Taki sposób postępowania został zastosowany przez leśników na długo przed wprowadzeniem takiego obowiązku w planie zadań ochronnych dla tutejszego obszaru Natura 2000 Wzgórza Bukowe.

- Na powierzchni około 3  ha realizowany jest projekt badawczy służący testowaniu potomstwa buków pochodzących z różnych części Polski. W miejsce dojrzałego drzewostanu wprowadzonych zostało tu kilka tysięcy młodych buków. Podobne powierzchnie istnieją w innych rejonach kraju. Na wszystkich obserwuje się w jaki sposób przystosowują się one do odmiennych warunków siedliska niż te, z których pochodzą. Wszystko po to, aby uzyskać wiedzę na temat możliwości wykorzystania buków pochodzących np. z Puszczy Bukowej w innych rejonach Polski. To istotne w kontekście zmieniających się warunków klimatycznych. Tak czy inaczej – w tym miejscu nadal rośnie las.

- Na pozostałej powierzchni prowadzi się przewidziane w planie urządzenia lasu zabiegi pielęgnacji rosnących tu drzewostanów. Tak jak miało to miejsce od zawsze.