Straż Leśna Nadleśnictwa Gryfino - sekretariat /91/ 416-20-71,
Bartłomiej Bielski – Komendant Posterunku Straży Leśnej, tel. 505-001-025
Marek Adamkowski – Strażnik leśny,  tel. 505-001-026

Szkodnictwo leśne  - Według Małej Encyklopedii Leśnej szkodnictwem leśnym nazywamy "bezprawne korzystanie z lasu czy też pozyskiwanie produktów leśnych lub naruszanie przepisów dotyczących Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe (PGL LP), szczególnie ochrony lasów. Czyny te zależnie od stopnia szkodliwości społecznej, stanowią występki lub wykroczenia ścigane w trybie karno - sądowym. Do najczęściej występujących szkód leśnych należą: nielegalne pozyskiwanie bądź zabór drewna już pozyskanego z Lasów Państwowych, nielegalne pozyskiwanie zwierzyny, bezprawne pozyskiwanie drewna przez prywatnych właścicieli lasów, naruszanie stanu posiadania PGL LP, bezprawna zmiana przeznaczenia lub wyłączenie z produkcji leśnej gruntów leśnych, nieprzestrzeganie przepisów o ochronie przeciwpożarowej obszarów leśnych, nieprzestrzeganie przepisów o prawidłowym zachowaniu się w lesie, niedozwolony przegon lub wypas zwierząt gospodarskich, grabienie ściółki leśnej" (Mała Encyklopedia Leśna, PWN 1991).

Szkodnictwo leśne dzielimy na cztery grupy rodzajowe:

1. Bezprawne korzystanie z lasu
2. Kłusownictwo
3. Kradzież lub zniszczenie mienia nadleśnictwa
4. Kradzież drewna z lasu państwowego

W grupie bezprawnego korzystania z lasu występuje największa ilość szkód leśnych, które przeważnie zalicza się do wykroczeń. Na terenie Nadleśnictwa Gryfino corocznie odnotowuje się kilkadziesiąt przypadków wykroczeń zazwyczaj rozstrzyganych pouczeniem, choć w niektórych przypadkach niezbędnym jest zastosowanie kary finansowej w postaci mandatu karnego lub skierowania sprawy o wykroczenie do sądu. Wykroczenia leśne zawarte są w Kodeksie Wykroczeń art. 82, 148, 149, 151 – 157, 160 – 166. (Ustawa Kodeks Wykroczeń z dnia 20.05.1971 r.)

Kłusownictwo stanowi istotną grupę rodzajową szkodnictwa leśnego, o charakterze najbardziej „nieetycznym". Kłusownictwo obejmuje szereg czynów przestępczych, polegających na nielegalnym pozyskiwaniu zwierzyny (zwierząt łownych) albo na usiłowaniu wchodzenia w posiadanie tej zwierzyny (Ustawa Prawo Łowieckie z dnia 13.10.1995 r.). Sprawy z tej kategorii Straż Leśna Nadleśnictwa Gryfino kieruje bezpośrednio do Państwowej Straży Łowieckiej w Szczecinie, a corocznie podczas rutynowych patroli terenowych ujawnia i likwiduje kilkanaście wnyków i innych nielegalnych urządzeń kłusowniczych.

Kradzież albo zniszczenie mienia nadleśnictwa dotyczy zasobów mienia Lasów Państwowych innych niż drewno czy zwierzyna. Kradzieże i dewastacje dotyczą najczęściej elementów infrastruktury leśnej, do których należą m.in. elementy infrastruktury turystycznej w miejscach postoju pojazdów i w miejscach odpoczynku. Na terenie Nadleśnictwa Gryfino odnotowywane są również kradzieże siatki leśnej, służącej zabezpieczaniu upraw leśnych przed zwierzyną.

Kradzieże drewna z lasu państwowego stanowią główną grupę rodzajową szkodnictwa leśnego. Do grupy tej należą kradzieże drewna „z pnia" (gdy następuje wyrąb i kradzież), kradzieże "z gotowego zapasu" (dotyczy drewna wyrobionego). Obie formy kradzieży należą do najczęściej popełnianych przestępstw i wykroczeń na terenie Nadleśnictwa Gryfino (rzadziej paserstwo umyślne lub nieumyślne). Ze względu na zastosowanie systemu monitoringu wykrywalność sprawców zwiększyła się znacznie na przestrzeni ostatnich lat. Bliskość miasta Szczecina i rosnące zapotrzebowanie na bardzo modne w ostatnim czasie drewno kominkowe stanowi jednak pokusę dla osób chcących szybko wzbogacić się na kradzieży. Corocznie na terenie Nadleśnictwa Gryfino odnotowuje się kilkadziesiąt przypadków kradzieży drewna na kwoty sięgające dziesiątków tysięcy złotych.

Uprawnienia Straży leśnej:

Uprawnienia strażnika leśnego w zakresie zwalczania szkodnictwa leśnego przysługują: nadleśniczemu, zastępcy nadleśniczego, inżynierowi nadzoru, leśniczemu i podleśniczemu.

Uprawnienia kontrolne to:

-  legitymowanie osób przebywających na terenie leśnym (art. 47 ust 2 pkt 1 ustawy o lasach, Rozporządzenie Rady Ministrów z 26 lipca 2005 r. w sprawie sposobu postępowania przy wykonywaniu niektórych uprawnień policjantów). Treść tego rozporządzenia określa, iż tożsamość osoby legitymowanej ustala się na podstawie:

- dowodu osobistego,

- paszportu,

- zagranicznego dokumentu tożsamości,

- innego nie budzącego wątpliwości dokumentu zaopatrzonego w fotografię i oznaczonego numerem i serią.

W razie legitymowania osób znajdujących się w pojeździe, gdy przemawiają za tym względy bezpieczeństwa strażnik leśny może nakazać osobom opuszczenie pojazdu. Legitymowany ma obowiązek podporządkowania się żądaniu strażnika leśnego pod groźbą odpowiedzialności za wykroczenie z art. 65 kw. Z treści § 1 powołanego przepisu wynika, iż kto umyślnie wprowadza w błąd organ państwowy lub instytucję upoważnioną z mocy ustawy do legitymowania co do tożsamości własnej lub innej osoby, bądź co do swojego obywatelstwa, zawodu, miejsca zatrudnienia lub zamieszkania, podlega karze grzywny. Zgodnie z § 2 wyżej cytowanego artykułu tej samej karze podlega, ten kto wbrew obowiązkowi nie udziela właściwemu organowi państwowemu lub instytucji, upoważnionej z mocy ustawy do legitymowania, wiadomości lub dokumentów co do okoliczności wymienionych w § 1"

- zatrzymywanie i kontrola środków transportu (art. 47 ust. 2 pkt. 3 ustawy o lasach, Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 18 lipca 2008 r. w sprawie kontroli ruchu drogowego),

- kontrola punktów przerobu drewna (art. 47 ust. 2b wprowadzony nowelą w 1997 r.)

Do uprawnień procesowych Straży Leśnej należą:

- ujawnienie sprawców przestępstw i wykroczeń,

- przeszukiwanie pomieszczeń i innych miejsc,

- odbieranie przedmiotów pochodzących z przestępstw lub wykroczeń,

- wymierzanie grzywien w postępowaniu mandatowym (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 września 2002 r.),

- prowadzenie postępowań w sprawach o wykroczenia i kierowanie wniosków o ukaranie,

- prowadzenie postępowań w sprawach o przestępstwa i kierowanie aktów oskarżenia do wymiaru sprawiedliwości.

Przez uprawnienia dodatkowe Straży Leśnej należy rozumieć:

- posiadanie broni palnej (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 lipca 2014 r. w sprawie przydziału, ewidencjonowania i przechowywania broni, amunicji i środków przymusu bezpośredniego),

-  współdziałanie w zakresie swojego działania z organami Policji, Straży Granicznej, Prokuratury, (Rozporządzenie Ministra Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w sprawie szczegółowych zasad współdziałania Lasów Państwowych z Policją z dnia 15.09.1992 r.

Uprawnienia dodatkowe Straży Leśnej określone odrębnymi przepisami odnoszą się do:

- Państwowej Straży Łowieckiej w zakresie zwalczania kłusownictwa,

- Straży Ochrony Przyrody w zakresie przestrzegania przepisów o ochronie przyrody,

- Państwowej Straży Rybackiej w zakresie kontroli legalności dokonywania połowu ryb.

Zadania Straży Leśnej:

Straż Leśna zgodnie z art. 45 ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. Nr 101 poz. 444 z późniejszymi zmianami) jest specjalną komórką w strukturze organizacyjnej nadleśnictwa, która zajmuje się zwalczaniem przestępstw i wykroczeń w zakresie szkodnictwa leśnego, a także przeciwdziała szkodnictwu leśnemu. Straż leśna na terenie lasu może karać mandatami oraz pozywać do sądu jako oskarżyciel publiczny. Powyższe zadania wykonywane są przez strażników leśnych, którzy zaliczani są do Służby Leśnej (Ustawa z dnia 28.09.1991 r. o lasach).

1. Zakaz wjazdu i parkowania pojazdów silnikowych na terenach leśnych w miejscach do tego nie wyznaczonych (art. 161 ustawy kodeks wykroczeń, art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 28.09.1991 r. o lasach). Osoby niepełnosprawne mogą poruszać się po drogach leśnych ale postój pojazdu dopuszczony jest jedynie w miejscach do tego wyznaczonych,

2. Zakaz zaśmiecania i zanieczyszczania lasu (art. 162 ustawy kodeks wykroczeń),

3. Zakaz używania otwartego ognia w odległości mniejszej niż 100 m, od granicy lasu; bądź bezpośrednio w lesie w miejscu do tego nie wyznaczony(art. 82 ustawy kodeks wykroczeń),

4. Zakaz puszczania psa luzem na terenie leśnym, poza czynnościami związanymi z polowaniem (art. 166 ustawy kodeks wykroczeń),

5. Zakaz zbierania płodów runa leśnego w miejscach zabronionych i sposobem niedozwolonym – np. zbieranie jagód mechanicznie „maszynką" (art. 153 ustawy kodeks wykroczeń),

6. Zakaz płoszenia, ścigania, ranienia, chwytania lub zabijania dziko żyjących zwierząt, poza czynnościami związanymi z polowaniem (art. 153 ustawy kodeks wykroczeń)

Zakazy obowiązujące na terenach leśnych:

Art. 30. Ustawy o lasach stanowi

1. W lasach zabrania się:

1) zanieczyszczania gleby i wód,

2) zaśmiecania,

3) rozkopywania gruntu,

4) niszczenia grzybów oraz grzybni,

5) niszczenia lub uszkadzania drzew, krzewów lub innych roślin,

6) niszczenia urządzeń i obiektów gospodarczych, turystycznych i technicznych oraz znaków i tablic,

7) zbierania płodów runa leśnego w oznakowanych miejscach zabronionych,

8) rozgarniania i zbierania ściółki,

9) wypasu zwierząt gospodarskich,

10) biwakowania poza miejscami wyznaczonymi przez właściciela lasu lub nadleśniczego,

11) wybierania jaj i piskląt, niszczenia lęgowisk i gniazd ptasich, a także niszczenia legowisk, nor i mrowisk,

12) płoszenia, ścigania, chwytania i zabijania dziko żyjących zwierząt,

13) puszczania psów luzem,

14) hałasowania oraz używania sygnałów dźwiękowych, z wyjątkiem przypadków wymagających wszczęcia alarmu.

2. Przepisy ust. 1 pkt 3 i 5 nie dotyczą czynności związanych z gospodarką leśną, a pkt 12-14 nie dotyczą polowań.

3. W lasach oraz na terenach śródleśnych, jak również w odległości do 100 m od granicy lasu, zabrania się działań i czynności mogących wywołać niebezpieczeństwo, a w szczególności:

1) rozniecania ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lasu lub nadleśniczego,

2) korzystania z otwartego płomienia,

3) wypalania wierzchniej warstwy gleby i pozostałości roślinnych.

4. Przepisy ust. 3 nie dotyczą działań i czynności związanych z gospodarką leśną, pod warunkiem, że czynności te nie stanowią zagrożenia pożarowego.