Asset Publisher
Grzyby
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów, czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń, czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać - odpowiedzi na te i inne pytania.
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów?
Podstawową zasadą jest zbieranie tylko i wyłącznie owocników grzybów, które dobrze znamy. Nie należy zbierać osobników zbyt młodych, bo to utrudnia określenie gatunku oraz zbyt starych, które z kolei mogą być toksyczne. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy znaleziony grzyb jest przydatny do spożycia, to lepiej pozostawić go w lesie.
Aby nauczyć się prawidłowego zbierania grzybów i rozpoznawania gatunków warto uczestniczyć w organizowanych przez nadleśnictwa grzybobraniach. Informacje o nich znajdziecie na stronie www.lasy.gov.pl oraz stronach jednostek. Warto szukać porady w punktach skupu i u grzyboznawców - nadleśnictwa nie zajmują się ocenianiem grzybów. Bezpłatnych porad na temat zebranych w lesie grzybów udzielają wszystkie terenowe stacje sanitarno-epidemiologiczne, które znajdują się w każdym powiatowym mieście. Prowadzą one także rejestry grzyboznawców, którzy udzielają porad.
W przypadku wystąpienia po spożyciu grzybów nudności, bólów brzucha, biegunki, czy podwyższonej temperatury należy wywołać wymioty i jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wezwany w porę może uratować życie. Nie należy lekceważyć takich objawów. Trzeba też pamiętać, że przy zatruciach muchomorem sromotnikowym występuje faza pozornej poprawy, później stan chorego gwałtownie się pogarsza.
Czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń?
Grzyby w polskich lasach można zbierać bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów i w zasadzie bez ograniczeń, ale są pewne wyjątki. Nie wolno ich zbierać w niektórych częściach lasu, gdzie jest stały zakaz wstępu: na uprawach do 4m wysokości, w drzewostanach nasiennych i powierzchniach doświadczalnych, w ostojach zwierzyny. Nie wolno ich także zbierać na obszarach chronionych: w rezerwatach i parkach narodowych. Rygorystycznie należy przestrzegać zakazu wstępu na tereny wojskowe.
Należy oszczędzać duże, stare owocniki grzybów, gdyż nie są atrakcyjne kulinarnie, a mają duże znaczenie dla rozwoju grzybów. Jeśli wiemy, że jakiś grzyb jest rzadki i ginący to także oszczędźmy go, nawet jeśli jest jadalny. Niezależnie od miejsca występowania część gatunków grzybów podlega całkowitej ochronie gatunkowej – poznaj dokładnie listę tych grzybów zanim wybierzesz się do lasu.
Czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać?
To pytanie jest zadawane od niepamiętnych czasów. Powstało zapewne tuż po słynnym dylemacie dotyczącym jaja i kury. Skoro jest tyle gatunków rozmaitych grzybów to spokojnie możemy stosować oba sposoby. Każdy jest dobry, ale stosowany z rozsądkiem. Większe owocniki grzybów lepiej jest wyciąć, ze względów praktycznych, bo zaoszczędzamy sobie pracy przy czyszczeniu grzybów. Naturalnie nie w połowie trzonu, jak to nieraz widać przy zbiorze podgrzybków w celach zarobkowych. Możemy delikatnie podważyć także owocnik grzyba koniuszkiem noża. Wycinamy jak najniżej, odgarniając dokładnie ściółkę i uważając, aby nie uszkodzić grzybni. Potem starannie przykrywamy to miejsce, aby grzybnia nie wysychała. Resztka trzonu grzyba szybko zgnije lub zjedzą ją ślimaki.
Grzyby blaszkowe, takie jak kurka, zielonka czy rydz lepiej jest wykręcać. Należy je wyjąć z podłoża tak, aby nie uszkodzić trzonu i także dokładnie zakryć grzybnię ściółką. Tak wyjęty owocnik łatwiej rozpoznać co do gatunku, a jest to bardzo istotne, aby wyeliminować pomylenie zielonki, gołąbka czy pieczarki z muchomorem zielonkawym. Rozpoznaje się go m.in. po pochwie u podstawy trzonu, stąd nie można takich grzybów wycinać. Pamiętajmy, że jeden średni owocnik to dawka śmiertelna dla człowieka.
Jak zbierać i przechowywać grzyby zanim trafią do kuchni?
Pierwsza zasadą jest zbieranie tylko znanych nam grzybów. Unikniemy wtedy zatrucia na pozór apetycznie wyglądającymi, ale groźnymi dla naszego zdrowia owocnikami. Zbieramy tylko owocniki zdrowe, nieuszkodzone i młode, ale nie zbyt młode, bo wtedy trudno rozpoznać gatunek grzyba. Pozostawiamy w nienaruszonym stanie grzyby niejadalne, nieznane nam oraz osobniki stare, które pozostawiamy jako „nasienniki". Najczęściej i tak są robaczywe. Czy wiecie dlaczego grzyby są robaczywe? Te „robaki", które dziurawią nasze grzyby, szczególnie z letnich zbiorów, to larwy (czerwie) muchówek. Właśnie w grzybach przechodzą część swojego rozwoju.
Warto także pamiętać, że owocniki grzybów to żyjące organizmy, które nawet po zerwaniu nadal rozwijają się i oddychają wydzielając dwutlenek węgla i wodę. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe przechowywanie owoców grzybobrania. Najlepsze są szerokie, wiklinowe koszyki, a nie plastikowe wiadra, torby czy woreczki. Nawet najpiękniejsze owocniki szlachetnych gatunków grzybów mogą być przyczyną zatrucia, gdy przechowywane będą w foliowej torebce i ulegną zaparzeniu. Często wybieramy się na grzybobranie daleko od domu. W trakcie szybko postępujących procesów gnilnych wywołanych złym przechowywaniem grzybów wydzielają się toksyny, szkodliwe dla naszego zdrowia. Dlatego nawet powszechnie znane kurki czy podgrzybki mogą nam zaszkodzić, gdy je źle przechowamy.
Asset Publisher
Asset Publisher
Edukacja leśna...inaczej
Edukacja leśna...inaczej
14 placówek oświatowych, blisko 600 uczestników, 11 koordynatorów, 3 komisje konkursowe, leśnicy i szerokie grono ekspertów pracowało nad realizacją projektu edukacyjnego „Mała Akademia Leśna – 9 leśnych lekcji na 90 lat Lasów Państwowych”, towarzyszącego jubileuszowi 90 lat PGL Lasy Państwowe.
Projekt stanowił nietypową – konkursową formę ewaluacji działalności edukacyjnej Nadleśnictwa Gryfino. Celem tegorocznej edycji było ukazanie wieloaspektowości lasu i leśnictwa w ujęciu interdyscyplinarnym – poprzez pracę w blokach tematycznych pozornie nie wiążących się z zagadnieniami przyrodniczymi. Tematyka poszczególnych kategorii projektu /9 leśnych lekcji/ dobrana została tak, aby stanowiła podsumowanie treści stanowiących tematykę zajęć dydaktycznych /terenowych, kameralnych/ jakie w ramach projektu prowadzone były od jesieni 2013 roku do maja 2014 roku przez gryfińskich leśników. Zajęcia odbywały się zarówno w Punkcie Przyrodniczo-Leśnym w Glinnej, placówkach oświatowych jak i bezpośrednio w terenie.
Treści zajęć dydaktycznych, usystematyzowane w poszczególnych kategoriach oraz zadania przeznaczone dla uczestników wiązały się z:
- kulturotwórczą rola lasu w polskiej literaturze i folklorze /język polski - zadanie dla uczestników - "leśne" dyktando/
- wzbogacaniem zasobu słownictwa w nauce języka niemieckiego o zagadnienia związanie z lasem i leśnictwem /język niemiecki - zadanie dla uczestników – „Leśny słownik języka niemieckiego"/
- wzbogacaniem zasobu słownictwa w nauce języka angielskiego o zagadnienia związanie z lasem i leśnictwem /język angielski - zadanie - opowiadanie „Las leśnika Bartosza"/
- lasem i leśnictwem jako tematem przewodnim w nauce korzystania z narzędzi do tworzenia aplikacji multimedialnych /zadanie - film pod tytułem „Człowiek i las"/
- dziejami administracji Lasów Państwowych i struktur leśnictwa na przestrzeni 90 lat istnienia, historii Polski w kontekście kształtowania się struktur Lasów Państwowych i lesistości kraju /historia - zadanie – broszura, informator „Historia leśnictwa polskiego"/
- rolą leśnika w gospodarowaniu polskim dobrem narodowym, znaczeniem lasu i drewna dla ludzi /wychowanie plastyczne - zadanie - praca plastyczna „Człowiek i las"/
- drewnem jego walorami technicznymi, obróbką i wykorzystaniem /wychowanie techniczne - zadanie – praca z wykorzystaniem drewna jako materiału przewodniego/
- odgłosami lasu i możliwością ich wykorzystania w tworzeniu utworów muzycznych /zadanie - ułożenie tekstu o treści związane z lasem do dowolnego podkładu muzycznego oraz zaprezentowanie go/
- ukazaniem lasu jako miejsca rekreacji i odpoczynku.
Lekcja „język polski" zmobilizowała 86 gimnazjalistów do podjęcia się niełatwej sztuki napisania dyktanda, którego treść - związana z rolą leśnika w gospodarowaniu zasobami leśnymi ułożona została przez eksperta z Uniwersytetu Szczecińskiego.
Podsumowaniem lekcji „wychowanie fizyczne" był Bieg o Puchar Nadleśniczego Nadleśnictwa Gryfino, towarzyszący ogólnopolskiej akcji „Polska Biega", w której promowany jest zdrowy styl życia /biegamy dla przyjemności a nie na czas/. Bieg o Puchar Nadleśniczego Nadleśnictwa Gryfino był „lekcją" otwartą, do której oprócz uczestników projektu przyłączyli się mieszkańcy Gryfina i okolic /łącznie 250 osób/. Spotkaniu towarzyszyła akcja promocji drewna i jego wyrobów. Spośród uczestników, którzy pisemnie i prawidłowo odpowiedzieli na pytania związane z lasami, leśnictwem i drewnem wylosowane zostały pamiątkowe nagrody i nietypowy /bo drewniany/ puchar.
Więcej o Leśnym biegu o puchar Nadleśniczego Nadleśnictwa Gryfino
Finał projektu miał miejsce 6 czerwca b.r. i towarzyszył mu ostatni z etapów, którym było rozstrzygnięcie wyników w kategorii „muzyka". Uczestnicy zaprezentowali utwory muzyczne z samodzielnie napisanym „leśnym" tekstem w aranżacji własnych lub znanych podkładów muzycznych zainspirowanych odgłosami lasu. Płyta z nagraniami ukaże się już niebawem.
Zamysł edukacyjny – mimo że zakończony nie spocznie na dnie szuflady. Prace nagrodzone w kategoriach język niemiecki, angielski, historia, informatyka, stanowiące doskonałe, choć nietypowe pomoce dydaktyczne zostaną przekazane do czytelni Biblioteki Miejskiej w Gryfinie i bibliotek w placówkach oświatowych, biorących udział w projekcie. Wszystkie praca uczestników projektu zostaną zaprezentowane 23 lipca b.r. w sali wystawowej Centrum Informacji Turystycznej w Gryfinie.
Partnerzy strategiczni projektu - Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Szczecinie, Miejski Ośrodek Sportu w Gryfinie, Centrum Informacji Turystycznej w Gryfinie, Biblioteka Miejska w Gryfinie, Gryfiński Dom Kultury.
Eksperci - dr Maria Kabata - Zakład Etnolingwistyki Instytutu Polonistyki i Kulturoznawstwa Uniwersytetu Szczecińskiego /język polski/, Przemysław Lewandowski - szef ogólnopolskiego Festiwalu Miejsc i Podróży Włóczykij oraz studyjnego kina "Gryf" /informatyka/, Maria Zalewska - dyrektor Gryfińskiego Domu Kultury, Piotr Ostrowski - muzyk i kompozytor, instruktor w Gryfińskim Domu Kultury /muzyka/, Magdalena Semczyszyn - kierownik Referatu Badań Naukowych Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie, Dawid Rembecki - członek Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Gryfińskiej, kolekcjoner artefaktów historycznych /historia/, Paula Szuszkiewicz - lingwista, nauczyciel języka angielskiego /języka angielski/, Karina Tyła - instruktor plastyki w Gryfińskim Domu Kultury /plastyka/, Żaneta Nawrocka - lingwista, nauczyciel języka niemieckiego /język niemiecki/, Józef Moczuło - artysta rzeźbiarz /wychowanie techniczne/.
Lista finalistów:
Język polski:
I miejsce – Urszula Strugarek - Gimnazjum nr 1 w Gryfinie
II miejsce – Sandra Janiszewska - Gimnazjum w Chwarstnicy
III miejsce – Krzysztof Stempiński - Gimnazjum nr 1 Gryfinie
Język angielski:
I miejsce - Radosław Sieja - Gimnazjum w Chwarstnicy
II miejsce - Martyna Grymuła – Gimnazjum w Baniach
III miejsce - Iga Paszkiewicz - Gimnazjum nr 1 w Gryfinie
Język niemiecki:
I miejsce - Małgorzata Mlak – Szkoła Podstawowa w Widuchowej
II miejsce - Wiktor Jędrzejak – Szkoła Podstawowa nr 1 w Gryfinie
III miejsce - Bartosz Nędzarek –Szkoła Podstawowa nr 3 w Gryfinie
Wyróżnienie - Marcin Sztangierski – Szkoła Podstawowa w Baniach
Wyróżnienie - Jerzy Surdacki – Szkoła Podstawowa nr 1 w Gryfinie
Historia:
I miejsce - Maja Wiczkowska- Gimnazjum nr 1 w Gryfinie
II miejsce - Marta Kaciupa- Gimnazjum nr 1 w Gryfinie
III miejsce - Sandra Kisielewska – Gimnazjum w Baniach
Informatyka
I miejsce : Gimnazjum w Widuchowej - Marcin Witek, Marta Narożańska
II miejsce: Gimnazjum nr 1 w Gryfinie - Patrycja Poprawa, Patrycja Ścisłowska
III miejsce: Gimnazjum nr 1 w Gryfinie - Paulina Głodzik, Monika Wyrwicz, Michał Mędzin, Tomasz Gniazdowski, Greta Stołecka, Joanna Siwek
Ex aequo - Gimnazjum w Baniach - Martyna Kłonowska, Izabela Skąpska, Ewa Kotowicz
Wyróżnienie - Gimnazjum nr 1 w Gryfinie - Ewa Burda, Miszela Kałachurska, Aleksandra Wierzbowska
Plastyka
Kategoria klas I - III
I miejsce – Hania Sipiora – Szkoła Podstawowa w Widuchowej
II miejsce – Wojtek Piaskowski – Szkoła Podstawowa nr 3 w Gryfinie
III miejsce- Michał Kusiak - Szkoła Podstawowa nr 3 w Gryfinie
Kategoria klas IV – VI
I miejsce – Hubert Ksel - Szkoła Podstawowa w Widuchowej
II miejsce – Pola Masłoń – Szkoła Podstawowa w Baniach
III miejsce – Zuzanna Krakowiak – Szkoła Podstawowa nr 2 w Gryfinie
Wyróżnienia:
Karolina Stańko - Szkoła Podstawowa nr 2 w Gryfinie
Gabriela Drabik – Szkoła Podstawowa w Gardnie
Karolina Wojdyła – Szkoła Podstawowa nr 2 w Gryfinie
Kacper Wierszyłowski – Szkoła Podstawowa nr 3 w Gryfinie
Michał Felicki - Szkoła Podstawowa w Radziszewie
Wiktoria Durlej - Szkoła Podstawowa w Gardnie
Paulina Swacha – Szkoła Podstawowa w Chwarstnicy
Julia Bryczkowska – Szkoła Podstawowa w Gardnie
Nikola Marciniak – Szkoła Podstawowa w Baniach
Wychowanie techniczne:
I miejsce – Gabriela Szejler – Szkoła Podstawowa w Widuchowej
II miejsce – Daniel Lewandowski – Szkoła Podstawowa w Chwarstnicy
III miejsce- Daniel Linkiewicz – Szkoła Podstawowa nr 2 w Gryfinie
IV miejsce - Gabriel Jazukiewicz – Szkoła Podstawowa nr 2 w Gryfinie
IV miejsce - Oliwia Ciastko – Szkoła Podstawowa w Baniach
Wyróżnienia:
Gracjan Szymański – Szkoła Podstawowa nr 1 w Gryfinie
Zuzanna Ulas – Szkoła Podstawowa nr 2 w Gryfinie
Róża Zarzycka – Szkoła Podstawowa w Baniach
Aleksander Gembarowski – Szkoła Podstawowa nr 2 w Gryfinie
Paulina Dziubek – Szkoła Podstawowa w Baniach
Karolina Baryła – Szkoła Podstawowa w Chwarstnicy
Kasia Bodys – Szkoła Podstawowa nr 2 w Gryfinie
Tymon Rozpędek – Szkoła Podstawowa nr 1 w Gryfinie
Krzysztof Sowiak - Szkoła Podstawowa w Chwarstnicy
Nikola Marciniak –Szkoła Podstawowa w Baniach
Wojciech Kobziński – Szkoła Podstawowa w Widuchowej
Mateusz Przychoćko – Szkoła Podstawowa w Widuchowej
Przemysław Kulesza – Szkoła Podstawowa nr 2 w Gryfinie
Karolina Stańko – Szkoła Podstawowa nr 2 w Gryfinie
Jerzy Surdacki – Szkoła Podstawowa nr 1 w Gryfinie
Justyna Kiełbaśnik – Szkoła Podstawowa nr 2 w Gryfinie
Muzyka:
I miejsce - w Szkoła Podstawowa nr 1 w Gryfinie
Opiekun: Katarzyna Glińska – kl. II
Zofia Pawlikowska, Julia Karmanowicz, Zuzia Jastrząb, Angelika Piasecka, Natalia Markiewicz, Amelia Gatkowska
II miejsce - Szkoła Podstawowa w Radziszewie
Opiekun: Bożena Felicka – kl. II i III
Aleksandra Wilczyńska, Oliwia Bulińska, Paulina Mysiak, Agnieszka Kowalczyk, Oliwia Gajecka, Oliwia Najda
III miejsce - Szkoła Podstawowa nr 1 w Gryfinie
Opiekun: Urszula Mróz – kl. III
Laura Inglot, Natalia Stańczyk, Alicja Kmiecińska, Hanna Kowalczyk, Nadia Kiełczewska, Oktawia Kaluba
Serdecznie dziękujemy wszystkim osobom i instytucjom wspierającym projekt.
Gratulujemy uczestnikom i finalistom.